Over bruisende binnensteden en leefbare dorpskernen

Recent bracht de Rekenkamer Oost Nederland een rapport uit over de instrumenten van de Provincie Gelderland voor het bestrijden van leegstand in de detailhandel en kantoren. Dat de Provincie hierin gemeenten ondersteunt met effectieve instrumenten, is voor de VVD een belangrijk punt.

Effect op werken en winkelen

Natuurlijk, juist nu we op Provinciaal niveau worstelen met een gebrek aan ruimte voor alle plannen, lijkt het wonderlijk dat we een fenomeen als leegstand bespreken. En daarbij mag ook de opvang van mensen die een bloedige oorlog ontvluchten in Oekraïne niet worden vergeten. Maar juist in deze periode waarin Corona ons gedrag permanent lijkt te hebben veranderd, als je kijkt naar ons aankoopgedrag en onze werklocaties, is het goed om aandacht voor dit onderwerp te hebben. Want vitale dorpskernen en bruisende binnensteden zijn essentieel voor de leefbaarheid, een sterke regionale economie en ons MKB in Gelderland.

Dorpskernen volgens de 3C’s

Bruisende binnensteden zijn als bron voor innovatie een belangrijke vestigingsfactor, omdat ze een ontmoetingsplek bieden voor creatieve mensen. Precies 20 jaar geleden beschreef Prof. Richard Florida in zijn boek, “The rise of the creative class”, al het verband tussen bruisende binnensteden en een sterke innovatieve regionale economie. En ruim 20 jaar, voordat het brede publiek de gevolgen van overbewinkeling en het groeiende online-kanaal zag door het vertrek van warenhuizen en winkelketens in onze binnensteden, waren de kleinere dorpen, bijvoorbeeld in de Achterhoek en op de Veluwe, al volop actief met het revitaliseren van hun dorpskernen. Om de leefbaarheid in stand te houden, waren zij met complexe gebiedsontwikkelingen aan het vechten tegen de schaalvergroting in de detailhandel. Als je maar een compact winkelgebied met een Hema en een Blokker had, kon je voorkomen dat de lokale consument elders ging winkelen, was het credo. Dorpskernen moesten vooral volgens het adagium van de 3C’s worden ingericht: compact, compleet en comfortabel.

Provinciale instrumenten

Bij dit soort gebiedsontwikkelingen wordt een compacter winkelgebied gerealiseerd door winkels van buiten het kernwinkelgebied naar binnen te plaatsen en de achterblijvende panden buiten het winkelgebied te transformeren naar woonfuncties. Tegelijkertijd wordt ook de inrichting van het gebied aangepakt. Dergelijke complexe gebiedsontwikkelingen of centrumplannen werken echter alleen, wanneer gemeente, ondernemers, pandeigenaren en bewoners gezamenlijk streven naar een breed gedragen en integrale visie. Wanneer die visie en het draagvlak ontbreken, kan er weliswaar een groot vitaliteitsprobleem zijn, maar hebben de provinciale instrumenten geen enkel effect.

Pleidooi van VVD voor verlenging herstelmiddelen

Daarom is het juist beter om eerst de lokale partijen te ondersteunen bij de ontwikkeling van een visie en draagvlak, zodat het initiatief van onderop komt. Vanuit de Covid-19 overbruggings- en herstelaanpak zijn op verzoek van de VVD ter ondersteuning van het MKB provinciale middelen ingezet om te ondersteunen bij die visievorming, centrummanagement en het verbeteren van de lokale organisatiegraad. De VVD heeft ervoor gepleit in de Statenvergadering van 6 april jl. om deze middelen te continueren. Zo kunnen de provinciale instrumenten om leegstand te bestrijden uiteindelijk effectief worden ingezet.

Met betrekking tot de kantoren heeft de VVD al eerder verzocht een onderzoek uit te voeren naar de mogelijkheden om met name de verborgen leegstand in kantoren versneld in te zetten naar de mogelijkheden voor de transformatie naar woningen. Dit onderzoek zal binnenkort worden opgeleverd.

Voor meer informatie, kunt u contact opnemen met Peter Hendriks: peter.hendriks@psgelderland.nl of 06-22 24 07 29.