Zonder een florerende economie geen brede welvaart
Op 25 september jl. spraken de Gelderse Staten over een voor de VVD-fractie belangrijk punt: het Beleidsprogramma Economie. Het is nog niet zo lang geleden dat de economen riepen: als Duitsland niest, heeft Nederland de griep. Hoewel de wederzijdse handelsvolumes nog steeds heel groot zijn, lijkt deze wetmatigheid niet meer te gelden, gezien alle berichten in de media over de crisis bij onze oosterburen. En waar we China eerst als de fabriek van de wereld zagen, kijken we nu in Europa naar meer handelsbarrières en strategische autonomie. Dit roept de vraag op, of we in een tijdperk van verandering zitten, of in een verandering van tijdperk. Waar tot voor kort alles gericht was op het creëren van banen en werkgelegenheid, zien we nu meer focus op digitalisering en robotisering om met minder mensen meer werk te kunnen verzetten.
Oplossingen voor morgen
Onze economie draait nog steeds op volle toeren en in ons mooie Gelderland doen we het zelfs nog iets beter. Hoe naadloos sluiten we in Gelderland aan met onze speerpunten Food, Health, Energy en High Tech op de actuele maatschappelijke thema’s, transities en trends: vergrijzing, voedselproductie, preventie en zorg, de energietransitie en digitalisering. Stuk voor stuk thema’s waar de innovaties en sleuteltechnologieën bijdragen aan de oplossingen voor morgen en overmorgen.
We kunnen trots zijn op onze economische clusterorganisaties, zoals Connectr in Arnhem, Foodvalley en Oneplanet in Ede/Wageningen, de campussen in Nijmegen en niet te vergeten het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering in Apeldoorn. Als Gelderse VVD zijn we blij, dat we in Gelderland naar landelijk voorbeeld een Kennis- en Innovatieagenda gaan opzetten. Hierdoor kunnen we onze sleuteltechnologieën nog beter op de kaart zetten en monitoren, hoe we die kunnen ondersteunen en stimuleren.
Grenzen aan de groei
Maar bij al het optimisme is er ook reden tot zorg. Niet alleen, omdat meneer Draghi in zijn rapport waarschuwt voor de concurrentiepositie van de EU ten opzichte van de VS en China. Maar vooral ook omdat we tegen steeds meer grenzen aanlopen, zoals
- De krappe arbeidsmarkt;
- Netcongestie op het elektriciteitsnet en steeds schaarsere grondstoffen;
- Beperkte ruimte voor bedrijven en woningen.
Met betrekking tot netcongestie wordt in Gelderland hard gewerkt aan slimme oplossingen voor een meer flexibel elektriciteitsnet en we hopen dat het Nationale Kennis- en Innovatiecentrum, waartoe de VVD het initiatief genomen heeft, snel in Arnhem gerealiseerd zal worden.
Voor wat betreft de ruimte voor bedrijvigheid is onze fractie echter sceptisch. Een circulaire economie die inspeelt op een duurzaam gebruik van grondstoffen vraagt om meer ruimte, vooral in de zwaardere milieucategorieën. Te vaak zien we dat gemeenten hun milieucategorieën juist afwaarderen om met woningbouw richting bedrijven te kunnen oprukken. Hier moet in de regionale afstemming over werklocaties nadrukkelijk aandacht voor gevraagd worden.
Maar ook het feit dat sommige gemeentes doorgaan met het accommoderen van detailhandel en horeca op hun bedrijfsterreinen, terwijl we bakken met geld besteden aan de bestrijding van leegstand in dorpen en binnensteden om de leefbaarheid overeind te houden en verloedering tegen te gaan. We kunnen niet dweilen met de kraan open en bovendien hebben we die grond hard nodig voor andere doeleinden.
Vestigingsklimaat
Verder hebben we te lang in de economie de verdiencapaciteit gezien als een vanzelfsprekendheid, als water uit de kraan, waardoor we ons vestigingsklimaat verwaarloosd hebben. Helaas zijn we nationaal op de ranglijsten van een 5de plaats naar een 9e plaats gezakt. Daarbij klaagt ons MKB vooral over knellende regels en lange overheidsprocedures.
Op de geopolitieke verhoudingen in de wereld en de keuzes die in Den Haag gemaakt worden, kunnen we in Gelderland weinig invloed uitoefenen. Maar het verkleinen tussen de afstand van het MKB en de Provincie Gelderland is wel degelijk mogelijk. In het Programma Economie wordt daarmee een goede aanzet gegeven door het instellen van een MKB-commissie. Op voordracht van de VVD wordt deze MKB-commissie in positie gebracht, doordat collectieven van ondernemers hier op basis van cofinanciering subsidieaanvragen kunnen indienen voor zaken als O & A projecten, verduurzaming van bedrijfsterreinen, de energietransitie, circulaire economie en verbetering van de organisatiegraad. Nu zijn dat allemaal versnipperde subsidiepotjes die je als MKB collectief maar moet weten te vinden. Maar als je dit goed aanpakt, kun je van een geïnvesteerde euro van ondernemers met een euro van de provincie erbij een resultaat van 3 euro maken.
Gelders MKB-loket
Een laatste punt is ook gericht op het MKB. Onze provincie beschikt over een prachtige gereedschapskist van instrumenten en loketten om ondernemers en start ups te subsidiëren of te financieren, al of niet in combinatie met landelijke instrumenten. Daarnaast hebben we een prachtig ecosysteem met organisaties, zoals het RCT, Oost NL en de clusterorganisaties. Hoe mooi zou het zijn, dat het niet uitmaakt, waar een ondernemer met zijn vraag aanklopt, maar altijd via een warme doorverwijzing op de juiste plaats terecht komt. Zo’n MKB-loket zal wellicht met AI kostenefficiënt te kunnen worden georganiseerd. We zien als VVD uit naar de resultaten, of zo’n Gelderland breed MKB-loket mogelijk is.
Tot slot: We hebben lang op dit mooie beleidskader Economie moeten wachten en hopen dat de uitvoering een stuk sneller zal gaan. Daar wenst onze fractie gedeputeerde Helga Witjes veel succes mee.
