Stikstof: perspectief voor de boeren! (2)
Op 6 juli sprak Provinciale Staten over de Gelderse aanpak van de stikstofproblematiek naar aanleiding van de brieven van het Kabinet. De woordvoerder stikstof van onze fractie, René Westra, heeft daarbij de onderstaande inbreng geleverd. Dit mede op basis van recente gesprekken met de sector en werkbezoeken aan innovatieve boerenbedrijven in Gelderland.
Tijdens het debat vulde het Marktplein zich met tractoren. Boeren wilden aandacht vragen voor hun zorgen. Het debat werd geschorst zodat leden van Gedeputeerde Staten en de woordvoerders Stikstof van verschillende partijen met de boeren konden spreken. Gedeputeerde Drenth heeft de Gelderse aanpak toegelicht en op zeer prangende vragen geantwoord. Door de open houding van de provincie (ontvangst met in de haast klaargemaakte koffie, cake en broodjes plus het naar buitenkomen van GS en PS) is de demonstratie uiterst rustig verlopen. Deze open houding past volledig bij de Gelderse aanpak!
De boeren werden uitgenodigd om na de schorsing het debat op de publieke tribune te volgen. Enige tientallen hebben dat ook (muisstil) gedaan.
De bijdrage van VVD Statenlid René Westra tijdens het debat (zie de uitgangspunten!):
“Op 29 mei 2019 deed de Raad van State een belangrijke uitspraak m.b.t. de PAS. Het stikstofprobleem stond in één keer met stip bovenaan op de politieke agenda. En daar staat het nog steeds.
De commissie Remkes heeft vervolgens helder aangegeven: willen we dit probleem oplossen, dan dienen alle sectoren mee te doen en bij te dragen aan de oplossing. Hoewel de ammoniakemissie grotendeels (46%) voortkomt uit de landbouwsector, zijn andere sectoren ook verantwoordelijk. Dus ook voor de oplossing.
In Gelderland zijn we direct aan de slag gegaan met de Gelderse Maatregelen Stikstof (GMS). De VVD kijkt positief terug op de constructieve wijze waarop GS de GMS heeft vertaald naar het Uitvoeringsprogramma en het recent bij de minister ingediende Versnellingsplan.
De afgelopen maanden zijn 3 brieven van het kabinet ontvangen. Bij deze brieven wil ik graag een paar kanttekeningen plaatsen.
T.a.v. de 1 april-brief plaatst de VVD de kanttekening dat onteigenen géén onderdeel uitmaakt van de GMS. De VVD zal hieraan vasthouden. We willen met de boeren en andere sectoren afspraken maken over stikstofreductie. Daar hoort geen dreiging met onteigening bij.
T.a.v. de 10 juni-brief is het te bereiken resultaat van 7,5 kton stikstofreductie herkenbaar. Dat willen we ook bereiken met de GMS. Echter, het (bekende) plaatje met de percentages helpt niet. In de gesprekken met boeren merk ik hoe hard dit plaatje is aangekomen en verkeerd de percentages kunnen worden geïnterpreteerd. Voor de uitvoering van de GMS leggen we dit plaatje terzijde.
Voor de VVD staat bij de oplossing van het stikstofprobleem het bieden van een perspectief voor de landbouwsector centraal. En dat kan met de GMS. De VVD hanteert 8 uitgangspunten. Kort samengevat:
- Innovatie
- Alle sectoren doen mee
- Vrijwillige opkoop in alle sectoren (dus geen onteigening)
- Natuurherstel
- Primair gaat het om stikstofrechten (niet primair om de grond)
- Samen met de sectoren
- Rood voor Rood
- Oplossing voor de PAS-melders
We herkennen deze punten in de Gelderse aanpak met de GMS. We hebben een viertal vragen voor GS:
- Uit de sector hoor ik dat het certificeren van nieuwe innovaties door de betreffende afdeling on hold is gezet door het uitstellen van de Omgevingswet. Zou GS via haar kanalen kunnen bewerkstelligen dat certificeren snel wordt opgepakt? Dit raakt de geloofwaardigheid van een daadkrachtig optredende overheid.
- De Tweede Kamer heeft vorige week een motie (van Thom van Campen/VVD) aangenomen om een landelijk meetsysteem te realiseren. Zou GS aan de minister kunnen voorstellen dat Gelderland kan fungeren als pilot-provincie?
- Wanneer verwacht GS dat we de middelen (520 mln) voor het Versnellingsplan tegemoet kunnen zien zodat we als provincie snel aan de slag kunnen gaan? Als VVD zien we de middelen liever vandaag dan morgen binnenkomen.
- Boeren vragen me, ik wil wel mijn stikstofrechten vrijwillig verkopen, maar kan ik een beperkt deel behouden om andere economische activiteiten te kunnen ontplooien? Hoe staat GS hier tegenover? (antwoord: ja)
Met de SGP e.a. dienen we de motie 'Gelderland verdient een Gelderse aanpak stikstof' in. Dit is hopelijk een helder signaal richting alle betrokken partijen. Het is tevens belangrijk dat we snel over de voor het Versnellingsplan gevraagde middelen kunnen beschikken om als provincie voortvarend aan de slag te kunnen gaan.”
Het dictum van de motie luidt:
- vast te houden aan de Gelderse aanpak, conform de in november 2021 aan GS meegegeven kaders behorende bij de Gelderse Maatregelen Stikstof;
- er bij de minister op aan te dringen met spoed de financiële middelen beschikbaar te stellen om het Versnellingsvoorstel van de provincie Gelderland snel en daadkrachtig te kunnen uitvoeren.
-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
De motie is met grote steun door PS aangenomen. Dit onder toeziend oog van de boeren op de publieke tribune.
